Arpacık, göz kapaklarının iç kısımlarında bulunan yağ bezelerinin enfeksiyon kapmasıyla oluşan durumlarına arpacık ismi verilir. Gözde meydana gelen arpacık oluşumu en fazla karşılaşılan durumlardan bir tanesi iken aynı zaman da bireyleri rahatsız eden de bir durumdur. Arpacığın meydana gelme durumlarında göz kapağında kızarık ve kabarık durumu ortaya çıkarken aynı zaman da göze ve göz kapaklarına rahatsızlık veren bir durumdur.
Gözde çıkan arpacıklar birkaç gün sürse de bazı durumlarda bu süre uzamaktadır. Özellikle gözde meydana gelen arpacık durumlarında göz kapaklarının temizliği son derece önemlidir ve hijyen konusunda oldukça dikkatli olunması gerekirken göze sıcak kompres uygulaması yapılmalıdır. Bununla birlikte bir göz doktoruna giderek doktorlar tarafından önerilen damlalarının kullanılması gerekmektedir.
Arpacık Tipleri Nedir?
Arpacıklar kendi arasında iki farklı gruba yer ayrılır. Bunlar ise;
İç Arpacık: Göz kapaklarının içinde bulunan gözyaşı yağında meydana gelen akut enfeksiyon durumlarıdır. Genellikle göz kapaklarının üst kısımlarında bulunan bölgelerde ağrı, ödem ve kızarıklıkların meydana gelme durumlarıdır.
Dış Arpacık: Arpacık tipleri arasında en fazla görülen tür olurken genellikle yağ bezelerinde ve kirpiklerde meydana gelen iltihaplanma durumlarıdır.
Şalazyon Nedir?
Göz kapaklarının çevresinde yer alan yağ bezelerinin birikerek tıkanma sonucunda göz kapaklarında ortaya çıkan kist grubudur. Genellikle iç arpacık şeklinde başlarken başlama sırasında genellikle ağrısız ve küçük olması nedeniyle ilk etaplarda fark etmek zordur. Şalazyonun büyümesiyle birlikte göz kapaklarında hassasiyet, kızarıklık ve ağrılar artmaya başlar. Şalazyonun büyümesinin ardından göz kapaklarına baskı yapmasıyla birlikte görme konusunda bozukluklara neden olur. Tedavi edilmediği durumlarda göz kapağının tamamını kapatabilir.
Arpacık Belirtileri Nelerdir?
Göz kapaklarında meydana gelen arpacığın belirtilerine göz atacak olursak;
- Çapaklanma dönemlerinde
- Göz kapaklarında meydana gelen kızarıklık durumlarının orta bölgelerinde sarı oldukça ufak iltihapların oluşması
- Gözlerde sulanma, batma ve ışığa karşı daha fazla hassasiyet gösterme
- Göz kapaklarında meydana gelen ağrılar
- Gözlerde meydana gelen kızarıklıklar
- Göz kapaklarında meydana gelen kabarık bölgenin çevresinde ısı seviyesinde yükselme, şişlik ve kızarıklıkların görülmesi
- Göz kapaklarının kabuklanmaya başlaması
Arpacık Neden Çıkar?
Göz kapaklarında meydana gelen yağ bezelerinin iltihaplanması arpacıklara neden olur. Bunun en önemli nedeni ise yağ bezelerinin tıkanması ve daha sonra enfeksiyon kapmasıdır. Göz kapaklarının iltihaplanmasına neden olabilecek birden farklı neden olsa da günümüzde en fazla karşılaşılan durumlar ise şöyledir;
- Geçmiş dönemlerde şalazyon ya da arpacık problemi olan bireyler
- El yıkamadan direkt olarak göze temas etme. Bu sayede ellerde bulunan enfeksiyonlar direkt olarak göze bulaşır.
- Elleri yıkamadan direkt olarak gözle temas etmesi durumunda gözde bulunan farklı bölgelere hızla yayılım göstermesi
- Göz bölgesine yapılan makyajların temizlenmeden yatılması
- Makyaj malzemelerini göz bölgesine uygulamadan önce temizlik açısından yeterli titizliğin gösterilmemesi
- Kontak lenslerin gerekli hijyenin gösterilmeme durumları ve gece yatmadan önce gözlerde çıkarılmama durumları
- Takma kirpik ya da ipek kirpik gibi kirpik türlerinin göz bölgesine takılmadan önce temizlenmemiş olması
- Kirpiklerde meydana gelen iltihaplanmalar
- Uykusuzluk, stres ve yorgunluk gibi durumların vücudun direnç seviyesini düşürmüş olması
- Ciltte meydana gelen kızarıklıklar sonucunda ortaya çıkan cilt hastalıkları
Arpacığın Tanısı Nasıl Konur?
Arpacığın tanısının konması için yapılacak ilk işlem göz doktoruna gidilerek muayene olmaktır. Muayene sonrasında arpacık, içinde bulunan iltihaplanmalar, kist ya da meibomian benzerindeki tıkanıklıklar doktorlar tarafından görülebilir. Ancak bazı durumlarda bireylerde birden fazla arpacığın olma durumları da söz konusudur. Doktorlar tarafından gerçekleştirilen özel incelemeler sonrasında arpacık tanısı konabilir. Öyle ki göz kapaklarının içinde yer alan yağ bezelerindeki tıkanıklık durumları, yapıda meydana gelen eksiklikler ya da yapıda görülen bozukluklar sonucunda arpacık tanısı konabilir.
Arpacık Tedavisi Nasıl Olur?
Arpacık tedavisinde gerçekleştirilen ilk işlem göz kapağında bulunan kirpiklerin diplerinin temizlenmesi ve daha sonra uygulanan sıcak pansumandır. Daha sonra göze özel olarak hazırlanmış olan temizleyici losyonlar ya da özel üretim mendillerin kullanılarak kirpiklerin dip kısımları titizlikle temizlenir.
Arpacık tedavilerinde genellikle göz kapakları 10 dakika süren ve günde 3 kez sıcak pansuman uygulanması ile tedavi işlemi son derece önemlidir. Sıcak uygulanan pansuman durumları yağ bezelerinde meydana gelen tıkanıklıkları ortadan kaldırırken uygulanan tedavinin etkileri de bu sayede artırılır. Sıcak pansumanın yanı sıra göz kapaklarında bulunan arpacıkların olduğu bölgelere de masaj uygulaması yapılması son derece önemlidir.
Masaj sonrasında göz bölgesine antibiyotik merhemler ya da damlalar uygulanmaktadır. Arpacık tedavisi sonlanana ya da arpacık ortadan kalkana kadar kesinlikle kontak lens kullanılmamalı ve göz bölgesine kesinlikle makyaj yapılmamalıdır.
Arpacık Nasıl Geçer?
Bireylerde arpacık durumları söz konusu ise yukarıda listelenmiş şikâyetler ortak bir paydada birleşiyorsa ilk olarak geç kalınmadan göz doktoruna gidilmesi son derece önemlidir. Göz doktorları tarafından yapılan kontrollere göre arpacık tedavisi uygulanacaktır.
Bireylerin göz durumlarına göre farklı ilaç tedavileri uygulanabileceği gibi aynı zaman da antibiyotik içeriğe sahip damla ya da pomad tedavilerinin de gerçekleştirilmesi mümkündür. Buna göre ağız yoluyla alınan antibiyotik tedavisi de doktorlar tarafından önerilebilmektedir. Arpacık tedavilerinde özellikle kirpiklerin dip bölgelerinin detaylı şekilde temizlenmesi için ilk olarak sıcak pansuman uygulanabiliyorken aynı zaman da ilaç tedavisinin yanında göz kapaklarına masaj yapmak da son derece etkili olacaktır.
Tedavilerin uygulanmasından sonra gözyaşı yap bezelerinde meydana gelen tıkanıklıkların açılması amacıyla enfeksiyonların sınırlandırılmasının yanı sıra kistlerin oluşumunun da önüne geçilmesi son derece önemlidir. İlaç tedavilerinden farklı olarak sıcak pansuman ve kirpiklerin dip noktalarındaki temizlik de tedavinin başarıya ulaşması için en önemli adımlardan bir tanesi olarak kabul edilmektedir.
